گفتگو با هلاله طاهری- کنفرانس بینالمللی زنان سوسیالیست
کمونیست هفتگی: شما از طرف بنیاد زن و جامعه در انگلستان در نوامبر ۲۰۲۵ در کنفرانس بینالمللی زنان سوسیالیست در نپال شرکت کردید. این کنفرانس چه اهدافی را دنبال نمود و چرا برگزار گردید؟
هلاله طاهری: در نوامبر ۲۰۲۵ به نمایندگی از “بنیاد زن و جامعه” در انگلستان در مجموعهای از برنامهها و نشستهای بینالمللی زنان سوسیالیست در نپال شرکت کردم. این برنامه شامل تجمع ۲۵ نوامبر در کاتماندو و سپس یک کنفرانس سهروزه بود که با همکاری شبکهٔ بینالمللی زنان سوسیالیست (وابسته به ICOR و سازمان “کوراژ” از آلمان و همچنین سازمان زنان حزب مائوئیست نپال برگزار شد. هدف اصلی این کنفرانس و نشستهای جانبی آن ایجاد یک چارچوب مشترک برای مبارزهٔ سوسیالیستی و جهانی زنان علیه امپریالیسم، نظام سرمایهداری و پدرسالاری در عصر گسترش فاشیسم، علیه زنستیزی و رشد ملیگرایی و ناسیونالیسم است. خشونت خانگی، جنسی و سیستماتیک علیه زنان، سرکوب و استثمار زنان کارگر، مهاجر و فعالان سیاسی در کشورهای مختلف و شرایط سخت کار و بی حقوقی محض در بخشهایی از جهان نیز در گزارشات فعالین پررنگ بود.
در این کنفرانس بیش از ۲۰ کشور از آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکا شرکت داشتند و برنامهها به هشت زبان ترجمه میشد. حضور زنان از اتحادیههای کارگری آفریقا از جمله کامرون، آفریقای جنوبی، کنگو، فعالان احزاب سیاسی سوسیالیست، سازمانهای مستقل زنان با گرایشات چپ و همچنین پیامهایی از امریکا، افغانستان و فلسطین نشاندهندهٔ خصلت جهانی و همبستگیمحور این رویداد بود. زنان کشورهای مختلف با بحرانهای مشترکی روبررو هستند از جمله تشدید نابرابری اقتصادی، خشونت دولتی و ساختاری، رشد گرایشهای فاشیستی و مذهبی، محدود شدن آزادیهای اجتماعی، استثمار زنان در نظام سرمایهداری و ایجاد جنگها توسط نظام سرمایه داری برای سود دولتها.
هدف دیگر کنفرانس تدوین یک “نقشهٔ راه مشترک” برای احزاب و سازمانهای زنان سوسیالیست بود تا راهحلهایی منسجم و عملی در برابر این بحرانها ارائه شود. تمرکز ویژهای نیز بر این بود که چگونه میتوان سوسیالیسمِ تحریفنشده را دوباره وارد زندگی مردم، جنبش جوانان و مبارزات کارگری کرد.
کمونیست هفتگی: آیا کنفرانس توانست به سؤالات و راهحلهای معینی برسد و شما به عنوان یک زن سوسیالیست از ایران چه موضوعاتی را مطرح کردید؟ نتایج این کنفرانس چه بود؟
هلاله طاهری: این کنفرانس در پاسخ به بحرانهای مشترکی که زنان جهان با آن روبرو هستند برگزار شد؛ از رشد فاشیسم و ملیگرایی افراطی گرفته تا خشونت ساختاری، نابرابری، استثمار اقتصادی و تشدید سرکوب سیاسی. هدف اصلی نشست، ایجاد یک هماهنگی جهانی در میان زنان سوسیالیست و تدوین یک نقشهٔ راه عملی برای مقابله با نظام سرمایهداری، پدرسالاری، حکومتهای تئوکراتیک و گسترش خشونت علیه زنان بود. بحثهای فراوانی دربارهٔ ضرورت بازتعریف سوسیالیسمِ تحریفنشده و بازگرداندن آن به متن زندگی مردم مطرح شد؛ اینکه چگونه میتوان آن را با مبارزات زنان، جوانان، کارگران، پناهجویان و جنبشهای ضدجنگ پیوند داد و از این طریق راه سوم و مستقلی را در مقابل نیروهای فاشیستی، مذهبی و سرمایهداری پیش برد.
در سخنرانیهایی که من به عنوان نمایندهٔ زنان سوسیالیست از ایران ارائه دادم، بر تجربهٔ زنان در ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی تمرکز کردم. دربارهٔ خیزش ۲۰۲۲ و قتل مهسا امینی صحبت کردم و توضیح دادم که چگونه زنان با شجاعت در برابر آپارتاید جنسی ایستادند، حجابهایشان را سوزاندند و به خیابانها آمدند. به وضعیت کنونی اشاره کردم؛ از اینکه بیش از هزار نفر تاکنون اعدام شدهاند و بسیاری در صف اعدام هستند، تا اینکه چگونه زنان و مردان جوان با وجود تمام سرکوبها همچنان آزادی خود را تمرین میکنند و توازن قدرت در خیابان امروز به شکلی بیسابقه تغییر کرده است. سخنرانی من با استقبال بسیار گرم همراه شد و شرکتکنندگان سؤالات بسیاری دربارهٔ وضعیت زنان زندانی، تأثیر جنگها بر ایران، چرایی افزایش اعدامها و میزان آمادگی جامعه برای تغییرات سیاسی مطرح کردند. این گفتگوها ساعتها پس از پایان رسمی نشستها ادامه یافت.
در مجموع، کنفرانس توانست به پاسخها و راهحلهای مشخصی برای مشکلات جهانی زنان دست پیدا کند و نوعی امید و انرژی تازه برای ایجاد آلترناتیو سوسیالیستی در میان زنان، بهویژه نسل جوان، ایجاد کرد. در فضایی که سالها علی سوسیالیسم تخریب صورت گرفته، دیدن صدها زن از سراسر جهان که خواهان رهایی کامل زنان و ساختن جهانی بهتر هستند، الهامبخش بود. جمعبندی عمومی این بود که برای رسیدن به جهانی عاری از ستم باید زنان کارگر، زنان خانهدار، جوانان، دانشجویان، معلمان، پرستاران، پزشکان و همهٔ نیروهای پیشرو متحد شوند. در کشورهای تحت دیکتاتوری مذهبی همچون ایران و افغانستان، نخستین گام بیتردید پایان دادن به حکومتهای سرکوبگر و استقرار شکلهای شورایی و مردمی از حکومت است.
در طول چهار روز، با بحثهای گسترده و تبادل تجربههای مستقیم زنان از کشورهای مختلف، مجموعهای از قطعنامهها، بیانیهها و برنامهٔ عملی مشترک تصویب شد. مهمترین نتایج و راهحلها عبارت بودند از تشکیل یک پلاتفرم مشترک جهانی زنان سوسیالیست علیه سرمایهداری، مردسالاری، ناسیونالیسم افراطی و حکومتهای تئوکراتیک. همچنین مبارزه با ملی گرایی و فاشیسم و توافق بر ضرورت ساختن جبهه سوم از سوسیالیستها و اتحاد فراملی و شبکهسازی میان جنبشهای اجتماعی، جوانان، کارگران، و زنان به جزئیات از جانب شرکت کنندگان در کنفرانس به بحث گذاشته شد. برنامهریزی برای سازماندهی بهتر و قابل دسترس برای زنان، ارتباط با جنبشهای کارگری، جنبشهای مردمی علیه فساد مالی و سوءاستفادهها، خشونتهای جنسی و جنبشهای ضدجنگ نیز در روز آخر کنفرانس به بحث گذاشته شد. تصویب قطعنامههایی در حمایت از زنان تحت سرکوب در ایران، فلسطین، کامرون، بنگلادش و کنگو مطرح و تصویب شد. بنابراین، کنفرانس نهتنها پرسشها را مطرح کرد، بلکه راهحلهایی عملی نیز پیش گذاشت و روندی برای تداوم همکاری جهانی تعیین نمود.
در پایان کنفرانس، مجموعهای از قطعنامهها و بیانیههای همبستگی با رأی کامل تصویب شد. در این قطعنامهها از زنان فلسطین، بنگلادش، کامرون و کنگو که با خشونت و سرکوب مواجهاند حمایت شد. قطعنامههای ویژهای نیز در حمایت از زنان زندانی سیاسی ایران و محکومیت احکام اعدام صادر گردید که بخشی از پیشنهاد من بود. همچنین بیانیهای جداگانه دربارهٔ محکومیت خشونت و نسلکشی در غزه و اعلام همبستگی با زنان و مردم فلسطین تدوین شد. برنامهٔ پایانی کنفرانس نیز شامل یک بخش فرهنگی، موسیقی، پیامهای همبستگی و فعالیتهای هنری بود که بازتاب عمیقی بر حضار گذاشت.
۳ دسامبر ۲۰۲۵
