محسن حسینی- ۱۶ آذر، روز دانشجو، فریاد آزادی و برابری در دانشگاهها است
۱۶ آذر در تاریخ جنبش دانشجویی ایران تنها یک یادبود ساده نیست، صحنهای است که دانشجو بهعنوان نیروی زنده، اعتراضگر و آزادیخواه در برابر سلطه و سرکوب حضوری قدرتمند دارد. دانشگاه در این مناسبت نشان میدهد که میتواند کانون مقاومت، مرکز نقد قدرت و میدان مطالبهٔ آزادی و برابری واقعی باشد.
این روز یادآور سرکوب خشونتآمیز حکومت و نمادی از ظرفیت عظیم دانشجویان برای پیوند با جنبشهای تودهای و اجتماعی ، از جمله جنبش کارگری، جنبش زنان و مبارزات مردم علیه استثمار و نابرابری.
دانشجو در چنین شرایطی قدرت دخالتگری سیاسی و اجتماعی خود را آشکار میکند. سازمانیابی، اتحاد و تبدیل حرکتهای پراکندهٔ اعتراضی به نیرویی متحد، آگاه و رادیکال، ستون اصلی نقش اوست. هرگاه جنبش دانشجویی از سطح اعتراضات محدود فراتر رفته و مطالبهٔ تغییرات بنیادی و ساختاری را پیش کشیده، توانسته است نیروی واقعی خود را در جامعه آشکار سازد.
این مناسبت همچنین لحظهای است که دانشگاه با جامعه یکی میشود. مبارزهٔ دانشجو با مبارزهٔ کارگر، مردم محروم و نیروهای آزادیخواه در هم میآمیزد. اندیشهٔ رهاییبخش و نقد ریشهای قدرت در دانشگاه، نه یک گرایش گذرا، بلکه پاسخی ضروری و تاریخی به تضادهای عمیق اجتماعی و اقتصادی است.
۱۶ آذر روز اعلام جنگ با سرکوب سیاسی، نابرابری اجتماعی و مناسباتی است که آزادی و کرامت انسان را پایمال میکنند. دانشجو نمایندهٔ خواستهای واقعی مردم برای آزادی، عدالت اجتماعی و برابری است.
روز دانشجو پیوند آگاهی، مبارزه و مسئولیتپذیری اجتماعی است. دانشجویان با حضور فعال خود نشان میدهند که دانشگاه میتواند کانون اندیشه و عمل رهاییبخش باشد. جایی که آزادی و برابری نه شعار، بلکه افق مبارزه است. این مناسبت نماد احیای سوژهٔ رادیکال دانشجوست، سوژهای که در برابر سرکوب میایستد، با جامعه پیوند میخورد و مسیر مبارزه برای آزادی و عدالت را روشن نگه میدارد.
امروز، با توجه به بحران عمیق اقتصادی، تورم شدید و فلاکتهای گستردهای که رژیم اسلامی بر جامعه تحمیل کرده، فساد گسترده و تضادهای قدرت در درون نظام، انزوای بینالمللی و فشار تحریمها، و فضای امنیتی و جنگی برای سرکوب مردم و بازداشت فعالان سیاسی، مسئولیت دانشجویان آزادیخواه و برابریطلب سنگینتر و حیاتیتر از همیشه است. پس از خیزش تودهای ۱۴۰۱، جامعه وارد فازی نوین از قدرت شد. مردم با افزایش آگاهی و جسارت، شبکهها، تشکلها و نهادهای اجتماعی مستقل را شکل دادند. سیاستهای سرکوبی رژیم در بسیاری از مناطق شکست خورد و جنبشهای مردمی به سازمانیابی و مطالبهٔ حقوق خود قدرت بخشیدند. حجاب اسلامی که نماد بربریت حکومت بود، رژیم را وادار به عقبنشینی کرد و نشان داد اراده جمعی میتواند معادلات قدرت را تغییر دهد. اکنون بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد که پرچم آزادی، برابری و عدالت اجتماعی در دانشگاهها برافراشته شود و حضور فعال دانشجویان در تحولات اجتماعی و سیاسی بار دیگر برجسته شود. دانشجویان نه تنها باید اندیشهٔ رهاییبخش را پیگیری کنند، بلکه خود پیشتاز نبرد برای تحقق آزادی، عدالت و تغییرات واقعی در جامعه باشند و مسیر مبارزهٔ برابریطلبی و ازدیخواهی را تداوم دهند.
26 نوامبر 2025