هفته گذشته روز ٥ دسامبر به فراخوان سه سندیکا، از جمله ث. ژ.ت حدود یک میلیون نفر در فرانسه علیه رفرم بازنشستگی دولت مکرون به خیابان‌ها آمدند. اعتراضات وسیع و رادیکال در سراسر فرانسه شکل گرفت. این اعتصاب و اعتراض در چند دهۀ گذشته در فرانسه بی سابقه بوده است. کارگران بخش های مختلف، از جمله ترانسپورت، معلمین، پرستارها، کارکنان آتش نشانی، رانندگان کامیون و دانش آموزان و دانشجویان در این اعتراضات گسترده شرکت داشتند.
چند سال پیش اتحادیه اروپا تصویب کرد که سن بازنشستگی در سراسر اروپا باید به سن هفتاد سالگی افزایش و حقوق بازنشستگی تا حد امکان کاهش یابد. این از جمله تغییراتی است که بورژوازی اروپا طی چند دهۀ اخیر برای زدودن کلیۀ رفرم های جامعۀ رفاه در دستور گذاشته است. در دهۀ پیش بدنبال بحران عمیق سرمایه داری، دول اروپایی سیاست ریاضت کشی را باجرا درآورده اند؛ بنا بر توازن قوای طبقاتی سریعتر یا کندتر، شدیدتر یا آرام تر تک تک رفرم هایی که نتیجه چند دهه مبارزۀ طبقۀ کارگر و جنبش سوسیالیستی بود را پس گرفته اند و فقر و ناامنی وسیعی را بر زندگی مردم کارگر و زحمتکش تحمیل کرده اند.
گفته می شود که فرانسه از نظر حقوق مردم کارگر و زحمتکش بالاترین استاندارد را در اروپا داراست. قانون بازنشستگی در فرانسه از نظر کارگر و زحمتکش بهترین قانون موجود است. دولت سارکوزی حدود ٨ سال پیش اولین تلاش برای تغییر این قانون را در دستور گذاشت. مبارزه ای وسیع علیه این قانون سازمان داده شد. اتحادیه های کارگری علیه این قانون اعتراض و اعتصاب کردند. اما سن بازنشستگی از شصت به شصت و دو افزایش یافت.
مکرون از زمان به قدرت رسیدن یورش وسیعی علیه کلیه قوانین و شرایط باقیمانده از جامعه رفاه را سازمان داده است. بیش از یک سال است که یک جنبش توده ای بنام “جلیقه زردها” در فرانسه شکل گرفته است. هر شنبه شهرهای بزرگ فرانسه، بویژه پاریس محل اعتراضات این جریان و زد و خورد و جنگ و گریز معترضین با پلیس است. دو هفته پیش جلیقه زردها سالگرد جنبش شان را با یک اعتراض وسیع جشن گرفتند. طبق آمار رسمی تاکنون دوازده نفر بدست پلیس کشته شده اند؛ تعداد زیادی شدیدا مجروح شده اند؛ کوری یک چشم یکی از جراحاتی است که تعداد زیادی از آن آسیب دیده‌اند. ده‌ها نفر نیز بازداشت و زندانی شده اند. جنبش جلیقه زردها تصویر و فضای جامعه فرانسه را بکلی تغییر داده و قطبی کرده است. اعتراض علیه فقر، ناامنی زندگی اقتصادی و اجتماعی، بی خانمانی، فساد و ارتشاء، و سرکوب پلیسی در محور این مبارزات قرار دارد.
اهمیت اعتصاب عمومی هفته پیش علاوه بر سازماندهی وسیع و میلیونی اردوی کار، عروج طبقۀ کارگر بر راس جنبش توده‌ای جلیقه زردها بود که گرایشات مختلفی از جمله ناسیونالیست‌های افراطی را در خود حمل می کند. روز ٥ دسامبر این طبقۀ کارگر بود که مبارزه را رهبری می کرد. رهبری سندیکالیستی – رفرمیستی کارگری مانع از آن نشد که رادیکالیسم کارگری در این اعتراض ابراز وجود کند. خواندن سرود انترناسیونال در مارش 5 دسامبر در خیابان های پاریس و حمل پستر مارکس از بروزات آن بود.
سیستم بازنشستگی در فرانسه چند بخشی است. دولت مکرون با زیرکی و عوامفریبی اعلام کرده است که قصد دارد سیستم بازنشستگی را به یک نظام جهانشمول بدل کند که کلیۀ کارکنان از یک حقوق یکسان برخوردار باشند. در نگاه اول این استدلال بنظر مترقی می رسد؛ اما مساله اینجاست که این جهانشمولی بمعنای ارتقاء حقوق همه به بالاترین رده نیست، بلکه عملا به تقلیل آن به پایین ترین است. اعتصاب عمومی که در روز ٥ دسامبر آغاز شد هنوز در بخش های مختلف، از جمله ترانسپورت ادامه دارد. رانندگان کامیون نیز همچنان در اعتصاب هستند. روز دوشنبه اعتصابیون در اتوبان اصلی بین استان ایل دو فرانس و پاریس یک راهبندان ٦٠٠ کیلومتری بوجود آوردند. کارگران موفق شده اند عملا بخش وسیعی از اقتصاد را مختل سازند.
دولت مکرون از بخشی از رفرم پیشنهادی خویش عقب نشینی کرده است؛ اما این عقب نشینی از نظر کارگران ناکافی است. طبقه کارگر و جنبش چپ و سوسیالیستی در فرانسه با اتکاء به سنت انقلاب کبیر فرانسه دولت بورژوایی را به مصاف طلبیده اند. آنچه در اعتراضات وسیع و میلیتانت جلیقه زردها و اکنون اعتصاب عمومی کارگری کمبودش به روشنی احساس می شود، وجود یک حزب کمونیستی کارگری رادیکال و انقلابی است. جنبش رفرمیستی کارگری که در حزب کمونیست فرانسه و سندیکای وابسته به آن ث.ژ.ت بروز سازمانی و متشکل می یابد بارها ناتوانی خویش از ایجاد یک جامعه آزاد و برابر و مرفه برای کارگر و زحمتکش را به ثبوت رسانده است. فداکاری های بیشمار کارگران و زحمتکشان در بهترین حالت به برخی اصلاحات ناچیز منجر شده است. پاسخ رهایی بخش را پوستر مارکس و سرود انترناسیونال نشان می دهند. *