شانزدهم آذر: خروش سراسری دانشجویان و دانشگاهها در راه است!
کارگر، دانشجو، اتحاد، اتحاد
رحمان حسین زاده
کمونیست هفتگی میپرسد: به مناسبت ۱۶ آذر روز دانشجو نزدیک هستیم، جایگاه این مناسبت را در فضای مبارزاتی جامعه چگونه می بینید؟ و در چه شرایطی به استقبال روز دانشجو میرویم؟ فراخوان شما در ۱۶ آذر امسال چیست؟
رحمان حسین زاده: به طور فشرده ۱۶ آذر یک روز اعتراضی مهم در فضای  سیاسی ایران است. سابقه ۱۶ آذر به دوران سلطنت برمیگردد. در دهه شصت میلادی زمانی که نیکسون معاون وقت ریاست جمهوری آمریکا به ایران آمد در فضای اعتراض ضد استبدای، ضد سرکوبگری آن وقت در اعتراض به سفر او اعتراض دانشجویی شکل گرفت. متاسفانه سه نفر از دانشجویان همان موقع به دست نیروهای سرکوبگر رژیم سلطنت جان باختند و از آن دوره به بعد ۱۶ آذر به عنوان روز دانشجو و یک روز اعتراضی مهم مناسبت پیدا کرد. چه در دوران رژیم سلطنت و چه در دوره جمهوری اسلامی روز دانشجو مناسبتی بوده که در آن دانشجویان مبارز و آزادیخواه دانشگاههای ایران صف خودشان را متحد و ابراز وجود کرده اند. در بسیاری از سالها روز ۱۶ آذر به روز اعتراض علیه سرکوبگری و استبداد و مضافا در یک دهه اخیر با ابتکار دانشجویان چپ و کمونیست محتوای رادیکالتر اعتراضی به خود گرفته است. آن هم از مقطعی است که دانشجویان آزادیخواه و برابری طلب فراتر از اعتراض علیه استبداد دست به ریشه بردند و علیه نظم سرمایه و نظم حاکم مطالبات بسیار اساسی تری که از اعماق جامعه سرچشمه میگیرد، مطرح کردند. در دفاع از آزادی و برابری، در دفاع از حقوق کارگران، در دفاع از آزادی زن، تاکید بر برابری زن و مرد، در دفاع از آزادیهای بی قید و شرط سیاسی، و در تاکید بر اتحاد و همبستگی دانشگاه و دانشجویان با جنبش کارگری، جنبش زنان و با جنبشهای اعتراضی رادیکال در آن جامعه پا فشاری کردند. به این معنا مناسبت ۱۶ آذر در یک دهه اخیر، یک کیفیت دیگری به خود دید. اکنون این مناسبت به یک روز اعتراضی مهم در فضای سیاست ایران علیه جمهوری اسلامی، علیه نظم حاکم و علیه سرمایه داری تبدیل شده است.
امسال در شرایط عمیقا متفاوتی به مناسبت شانزدهم آذر نزدیک میشویم. در یک سال گذشته، اردوی کار ایران و بخشهای مهم و بزرگی از زنان و مردان و مردم معترض ایران علیه وضع غیر قابل تحمل موجود وجمهوری اسلامی به حرکت در آمده اند. در دی ماه سال گذشته جنبش سرنگونی عظیم و توده ای در بالاتر از صد شهر ایران قد علم کرد و جمهوری اسلامی را زیر فشارگرفت. از آن مقطع تاکنون جنبشهای اعتصابی و اعتراضی رادیکال در سطح جامعه ایران گسترش بیسابقه ای پیدا کرده است. کمتر روزی را بدون اعتصاب کارگری بسر بردیم. تظاهراتهای توده ای وسیعی را شاهد بودیم. چند مورد اعتصاب و تحصن سراسری معلمان را تجربه کردیم. رانندگان کامیون و کامیونداران در اقدام بیسابقه سه بار به اعتصاب سراسری در ابعاد دویست تا سیصد شهر ایران دست زده و بخشی از مطالبات برحق خود را به دست آورده اند. اعتصاب عمومی موفق و یکپارچه در شهرهای کردستان را دیدیم. نقش آزادیخواهانه زنان چه در تظاهراتها و در اعتصابات کارگری برجسته و درخشان بوده است. بی حجابی و اقدام علیه حجاب یک صفت مشخصه زنان در این جامعه و دختران خیابان انقلاب شکل مهمی از ابراز وجود مبارزاتی یکساله اخیر در این زمینه بوده است. دانشجویان و دانشگاه در مناسبت ۱۶ آذرسال گذشته و چند بار بعد از آن کانون تحرک و اعتراض جدی بود است. در جریان تظاهراتهای دی ماه سال گذشته و از دل حرکت اعتراضی دانشگاه تهران شعار مبتکرانه “اصلاح طلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا” مطرح شد و به سرعت به شعار مبارزاتی در کل خیزش انقلابی جامعه تبدیل شد. هم اکنون و در نزدیک به یک ماه اخیر اوج این تحرک مبارزاتی در اعتصاب و اعتراضات درخشان کارگران نیشکر هفت تپه و فولاد اهواز و پیوستن بخشهای وسیعی از مردم شهرهای اهواز و شوش به اعتراضات این دو مرکز کارگری در حال جریان است. به علاوه حمایت علنی بخشهای قابل توجه ای از کارگران و مردم سراسر ایران از اعتصاب این دو مرکز کارگری تجربه تازه ای است و در سطح بین المللی و در خارج کشور اعتصاب و اعتراضات خیابانی فولاد و نیشکر هفت تپه در صدر اخبار و حمایتهای گسترده ای را کسب کرده است. در همین رابطه نگرانی عمیق از ادامه بازداشت و زندانی ماندن اسماعیل بخشی ازرهبران مبتکر و جسور کارگران هفت تپه به مساله برجسته ای تبدیل شده و خواست آزادی اسماعیل بخشی و سپیده قلیان، مبارز فعال در جریان اعتراضات این دو مرکز در سطح جهانی مطرح و پیگیری میشود.
در این شرایط دانشگاههای ایران در چند روز آینده به مناسبت شانزدهم آذرورود میکنند. از میتوان تصورکرد چه انتظار و توقع بالایی از دانشجویان مبارز و چپ و کمونیست مطرح است، تا آستینها را بالا بزنند و در همگامی تمام با تحول انقلابی و اعتراضی توده ای در کل جامعه و همگام با اعتصابات و اعتراضات کارگری اخیر پتانسیل مبارزاتی موجود در همه دانشگاههای ایران علیه وضع موجود و جمهوری اسلامی را به صحنه بیاورند. چند تحرک اعتراضی خوب در دانشگاههای تهران، علامه، کرمان و … در همین روزها نشان از آمادگی مبارزاتی دانشگاهها در آستانه شانزدهم آذر را دارد. فراخوان ما اینست دانشجویان در مناسبت شانزده آذر امسال بخروشند و در تناسب قوای مساعدتری که به وجود آمده، در همه دانشگاههای کشور متینگها و آکسیونهای اعتراضی کوبنده را برگزار کنند. طبیعی است حمایت و اعلام همبستگی با اعتصاب و اعتراضات شکوهمند کارگران نیشکرهفت تپه و فولاد اهواز و با برجستگی پافشاری بر خواست آزادی اسماعیل بخشی و سپیده قلیان لازمست در تحرکهای اعتراضی امسال دانشگاهها نقش محوری پیدا کند. اتحاد کارگر و دانشجو و معلم و دیگر بخشهای رادیکال مبارزات در این مناسبت لازمست مادیت جدی پیدا کند. واضح است، دانشگاه و دانشجویان مبارز همواره ستون اساسی و محکمی در جنبش آزادیخواهانه و سرنگونی طلبانه مردم ایران علیه نظم و دولت حاکم بوده و شانزدهم آذر امسال میتواند باردیگر سیمای سیاسی و عملی همبسته وسراسری این ستون محکم مبارزاتی را نشان دهد. شانزدهم آذر امسال میتواند نقطه عطف مهمی در تکامل و ارتقا جنبش انقلابی گسترده و جنبش سرنگونی در حال جریان علیه جمهوری اسلامی باشد. رهبران و فعالین رادیکال جنبش دانشجویی و محیط دانشگاهها بااین توقع و تصویر لازمست ابتکارات خود را برای گرامیداشت سراسری و همگام و هم بسته و بزرگ در کل دانشگاههای کشور سازمان دهند. و در خاتمه فراخوان دیگر ما اینست، دانشجویان چپ و کمونیست در مناسبت ۱۶ آذر صفوف خود را متحدتر و متشکل تر و منسجم کنند. فرصتی است تا بار دیگر مبارزات دانشجویی و نسل جوان کمونیست با شعار شناخته شده شان “آزادی، برابری” در دانشگاهها مهر خود را برفضای اعتراضی امروز جامعه ایران بکوبند.
***